Η ΑΝΑΤΙΝΑΞΗ ΤΗΣ ΓΕΦΥΡΑΣ ΤΟΥ ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΥ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΜΑΓΙΕΡΣ
Η ΑΝΑΤΙΝΑΞΗ ΤΗΣ ΓΕΦΥΡΑΣ (πηγή: Wikipedia)
Μία από τις καλύτερες περιγραφές της όλης επιχείρησης παραδίδεται, αν και συνοπτικά, από τον ίδιο τον Mάγιερς, σε μία αναφορά του που συνέταξε στο Κάιρο.
Χαρακτηριστικά αναφέρει:
«Αφού ολοκληρώσαμε, όσο διαρκούσε το φως της ημέρας, την τελική μας αναγνώριση, ξεκινήσαμε το βράδυ την κατάβαση μας από την Οίτη βοηθούμενοι από το γεμάτο φεγγάρι, αλλά και από την ομίχλη. Πλησιάζοντας την γέφυρα, χωριστήκαμε σε 6 τμήματα: δυό μικρά τμήματα είχαν ως αποστολή να αποκόψουν την σιδηροδρομική γραμμή και τα τηλεφωνικά καλώδια στα νότια και στα βόρεια της γέφυρας, έτσι ώστε να μην φτάσουν εχθρικές ενισχύσεις. Άλλα δυο τμήματα είχαν εντολή να επιτεθούν στα ιταλικά φυλάκια που βρίσκονταν στα δυο άκρα της γέφυρας. Τα φυλάκια που ήταν επανδρωμένα με καμιά 40ρια Ιταλούς το καθένα, ήταν προστατευμένα από συρματόπλεγμα και διέθεταν από 5-6 πολυβόλα το καθένα. Το πέμπτο τμήμα μας- αυτό που θα τοποθετούσε τα εκρηκτικά- το αποτελούσαν 4 Βρετανοί αξιωματικοί (3 εκ των οποίων ήταν ειδικευμένοι σαμποτέρ) και μερικοί Έλληνες. Το τελευταίο τμήμα ήταν ο λόχος Διοίκησης της επιχείρησης μαζί με λίγες εφεδρείες.
Αμέσως μόλις δόθηκε το σήμα της έναρξης της επιχείρησης, τα τηλεφωνικά καλώδια κόπηκαν σε απόσταση 1χλμ περίπου εκατέρωθεν της γέφυρας, η σιδηροδρομική γραμμή υπονομεύτηκε με εκρηκτικά και η επίθεση άρχισε. Τα δυο κύρια τμήματα μας άρχισαν να κόβουν τα συρματοπλέγματα, πριν όμως περάσουν 10’, έγιναν όμως αντιληπτά από τον εχθρό. Το τμήμα μας που επιτέθηκε στο νότιο άκρο κράτησε με επιτυχία τις θέσεις του για αρκετή ώρα και κατάφερε (μετά από 50’ περίπου) να καταλάβει πλήρως το άκρο αυτό. Αντίθετα, το τμήμα που επιτέθηκε στο βόρειο άκρο, αναγκάστηκε αρχικά να υποχωρήσει και έτσι, μετά από ένα μισάωρο σκληρής μάχης, στείλαμε εκεί τις εφεδρείες μας για βοήθεια. Τότε ο Ζέρβας άρχισε να ανησυχεί σοβαρά δηλώνοντας πως τα πυρομαχικά του επαρκούν μόνο για 15’ ακόμη και ότι η επίθεση μας είχε προδοθεί. Ήθελε, μάλιστα, να δώσει το σήμα της οπισθοχώρησης. Ευτυχώς πάντως, το πιστόλι που θα πυροδοτούσε τη φωτοβολίδα οπισθοχώρησης το είχε πάρει μαζί του ο αξιωματικός του τμήματος εφεδρείας. Στείλαμε, παρ’όλα αυτά τον Γούντχαουζ να το φέρει, αλλά του έδωσα αυστηρή εντολή να το κρατάει ο ίδιος στο χέρι του μέχρι να ολοκληρωθεί η επιχείρηση. Ήταν τότε που το νότιο άκρο της γέφυρας κατελήφθη από το τμήμα μας. Αποφάσισα να στείλω τους σαμποτέρ κάτω στη γέφυρα για να αρχίσουν την δουλειά τους. Όπως είχε προαποφασιστεί, αυτό έγινε με ειδικά σήματα του φακού. Η ομάδα κατέβηκε όντως και άρχισε την τοποθέτηση των εκρηκτικών, ενώ πάνω στη γέφυρα συνεχιζόταν η ανταλλαγή πυρών και κάπου – κάπου χειροβομβίδες έπεφταν κοντά τους. Γύρω στην μιάμιση ώρα μετά την έναρξη της επιχείρησης, καταφέραμε τελικά να επικρατήσουμε και στο βόρειο άκρο της γέφυρας, ενώ οι Ιταλοί, έχοντας πολλούς νεκρούς, το έβαλαν στα πόδια. Πιστεύω πως η σθεναρή αντίσταση τους σε αυτόν τον τομέα οφειλόταν στο ότι είχαν παγιδευτεί από το τμήμα μας και έτσι αναγκάστηκαν να πολεμήσουν σκληρά για την ζωή τους. Σε λιγότερο από 5’ μετά την κατάληψη όλης της γέφυρας από τις δυνάμεις μας, έγινε η πρώτη έκρηξη, ρίχνοντας κάτω έναν μεταλλικό πυλώνα και μετακινώντας δύο μεταλλικά ζευκτά. Καθώς στεκόμουν πάνω στη γέφυρα, ειδοποιήθηκα από τον Ζέρβα ότι δεν μπορούσε πλέον να κρατήσει την θέση του και ότι σε ένα 10λεπτο θα έδινε το σήμα της οπισθοχώρησης, επειδή ένα τραίνο με Ιταλούς από την Λαμία είχε ήδη φτάσει στο σημείο που είχαμε υπονομεύσει τη γραμμή. Του απάντησα ότι χρειαζόμαστε τουλάχιστον μισή ακόμη ώρα για να ολοκληρώσουμε την δεύτερη έκρηξη. Και όντως, με την εξαιρετική δουλειά των σαμποτέρ μας σε 20’ περίπου έγινε και η δεύτερη έκρηξη. Αυτή είχε ως αποτέλεσμα την ολοκληρωτική αποκοπή των 2 ζευκτών από τις βάσεις τους, αλλά, δυστυχώς, δε κατέστη δυνατή η καταστροφή και του δεύτερου μεταλλικού πυλώνα (καταστράφηκε μόνο η μια από τις 4 βάσεις του). Οι ιταλικές ενισχύσεις που ήρθαν με το τραίνο όμως πλησίαζαν ήδη το βόρειο άκρο της γέφυρας και έτσι ο Γούντχαουζ έδωσε το σήμα της οπισθοχώρησης μας, αφού με ενημέρωσε, πως δεν μπορούσε να πείσει τον Ζέρβα να κρατήσει άλλο τη θέση του. Είχαμε ήδη χρησιμοποιήσει όλα μας τα εκρηκτικά και χωρίς να μπορούμε να κάνουμε κάτι καλύτερο, υποχωρήσαμε προς το βουνό. Φτάσαμε κατάκοποι στο προκεχωρημένο σημείο συγκέντρωσης μας στις 10:00 της επομένης, έχοντας βαδίσει σχεδόν 50χλμ σε 24 ώρες, κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Αφού ξεκουραστήκαμε όλη την ημέρα, συνεχίσαμε την πορεία μας μέχρι το καταφύγιο μας στην Γκιώνα, χωρίς, ευτυχώς, να μας καταδιώξουν οι Ιταλοί και ασφαλείς από αεροπλάνα λόγω της ομίχλης. Είχαμε μαζί μας και έναν Ιταλό αιχμάλωτο, που όμως ήταν ασθενικής κράσης και επειδή δεν μπορούσε να μας ακολουθήσει, αναγκαστήκαμε να τον θανατώσουμε.
Από την επιχείρηση αυτή, προκύπτουν ορισμένα χρήσιμα συμπεράσματα. Παρότι ο Ζέρβας ήταν αναμφίβολα, ο εμπειρότερος στρατιωτικός της δύναμης μας, αν δεν έφερνε αντιρρήσεις ο Άρης- ένας πολίτης του οποίου η μέχρι τότε στρατιωτική εμπειρία δεν ήταν παρά η συμμετοχή του (και πάλι ως πολιτικού καθοδηγητή) στον ισπανικό εμφύλιο- ο αρχηγός του ΕΔΕΣ θα είχε ξεκινήσει η επιχείρηση μια ώρα νωρίτερα από την προκαθορισμένη και χωρίς τα τμήματα μας να έχουν ακόμη πλήρως αναπτυχθεί στις θέσεις τους. Ευτυχώς λοιπόν, ο Άρης με στήριξε πλήρως στην αντίθεση μου σε αυτό και το σχέδιο του Ζέρβα δεν υλοποιήθηκε.»